८ फाल्गुन, जनकपुरधाम। लघुवित्त न्यून आय भएका घरपरिवार र साना व्यवसायहरूलाई आर्थिक सहयोग उपलब्ध गराउने महत्वपूर्ण साधनको रूपमा देखा परेको छ। तर, कतिपय अवस्थामा लघुवित्त कर्जाले जनता ऋणको चक्रमा फसेका छन् । यस आलेखमा हामी लघुवित्त कर्जाका कारण मानिसहरू कसरी अलपत्र परिरहेका छन् भन्ने छलफल गर्ने छौं।
लघुवित्त ऋण सामान्यतया कम आय भएका व्यक्तिहरूलाई प्रदान गरिने साना ऋणहरू हुन् जसको परम्परागत बैंकिङ सेवाहरूमा पहुँच छैन। उनीहरूलाई आफ्नो व्यवसाय सुरु गर्न वा विस्तार गर्न मद्दत गर्ने उद्देश्यले ऋण उपलब्ध गराइएको हो। यद्यपि, धेरै अवस्थामा, उधारकर्ताहरूले उनीहरूले तिर्न सक्ने भन्दा बढी ऋण लिन्छन्, परिणामस्वरूप उनीहरू ऋणको चक्रमा फसेका छन्।
यस्तो अवस्था आउनुको मुख्य कारण भनेको लघुवित्त संस्थाले लिने उच्च ब्याजदर हो । धेरै MFIs ले 30% सम्मको ब्याज दर लगाउँछन्, जुन कम आय भएका व्यक्तिहरूलाई चुक्ता गर्न गाह्रो हुन सक्छ। कतिपय अवस्थामा, उधारकर्ताहरूले अघिल्लो ऋण चुक्ता गर्न धेरै ऋण लिन्छन्, जसले गर्दा ऋण सर्पिल हुन्छ जुन तोड्न गाह्रो हुन्छ।
लघुवित्त कर्जाका कारण जनता अलपत्र पर्नुको अर्को कारण ऋणीमा वित्तीय साक्षरताको कमी पनि हो । धेरै उधारकर्ताहरूले ऋणका सर्तहरू र ब्याज दरहरू र भुक्तानी तालिकाहरू सहित बुझ्दैनन्। उनीहरूसँग आफ्नो व्यवसायलाई प्रभावकारी रूपमा व्यवस्थापन गर्न आवश्यक सीप वा ज्ञान नहुन सक्छ, जसले गर्दा आर्थिक कठिनाइहरू निम्त्याउन सक्छन्।
यसबाहेक, लघुवित्त संस्थाहरूले उधारकर्ताहरूबाट ऋण भुक्तानीहरू असुल गर्न जबरजस्ती रणनीतिहरू प्रयोग गर्न सक्छन्। तिनीहरूले धितो जफत गर्ने वा उधारकर्ताहरूलाई उत्पीडन गर्ने धम्की दिन सक्छन्, जसले गर्दा उधारकर्ताहरू बीच तनाव र चिन्ता उत्पन्न हुन्छ। कतिपय अवस्थामा, ऋणीहरूले आफ्नो लघुवित्त ऋण तिर्नका लागि सम्पत्ति बेच्ने वा थप ऋण लिने जस्ता चरम उपायहरू अपनाउन सक्छन्।
स्थिति विशेष गरी महिला उधारकर्ताहरूको लागि चुनौतीपूर्ण हुन सक्छ, जसले क्रेडिट पहुँच गर्न र आफ्नो व्यवसाय व्यवस्थापन गर्न थप अवरोधहरूको सामना गर्न सक्छ। महिलाहरूमा सीमित गतिशीलता, सामाजिक प्रतिबन्धहरू, र वित्तीय सेवाहरूमा पहुँचमा भेदभावको सामना गर्न सक्छ। तसर्थ, लघुवित्त संस्थाहरूले महिला ऋणीहरूको विशेष आवश्यकताहरू पूरा गर्ने ऋण उत्पादन र सेवाहरूको डिजाइन गर्नुपर्छ।
निष्कर्षमा, लघुवित्त ऋणले न्यून आय भएका घरपरिवार र साना व्यवसायहरूलाई आर्थिक सहयोग प्रदान गर्ने क्षमता राख्छ। यद्यपि, उच्च ब्याज दर र ऋणीहरू बीचको वित्तीय साक्षरताको कमीले मानिसहरूलाई ऋणको चक्रमा फसेको हुन सक्छ। लघुवित्त संस्थाहरूले थप जिम्मेवार ऋण दिने अभ्यासहरू विकास गर्न र उधारकर्ताहरूसँग आफ्नो व्यवसायलाई प्रभावकारी रूपमा व्यवस्थित गर्न आवश्यक सीप र ज्ञान छ भनी सुनिश्चित गर्न आवश्यक छ। यसले आर्थिक वृद्धि र वित्तीय समावेशीकरणमा सहयोग पुर्याउन लघुवित्त ऋण प्रभावकारी रूपमा प्रयोग भएको सुनिश्चित गर्नेछ।